10MHz Rubidium clock ervaringen

M'n Masterclock heeft er een broertje bijgekregen: een Rubidiumclock

Alweer meer dan een jaar terug vond ik op de Lichtmis een Temex LPFRS-01 Rubidium module. (Temex heet inmiddels Spectratime).
Hij bleek defect, maar ook prima te repareren (De arme elco’s waren door hun bloedwarme werkomgeving overleden)

Mijn Temex LPFRS-01 is een versie met mooie opties (datasheet):
A: ong. 3x betere lange termijnstabiliteit,
S: ong. 2x betere korte termijnstabiliteit,
X: extra uitgangsfilter (minder harmonischen en spurious)

Er doen vele verhalen de ronde over de levensduur van een Rubidium. Het Rb in de lamp wordt verbruikt, en als het Rb op is, is het einde verhaal.
Het deed me daarom goed om in de datasheet te lezen dat het hier om een modernere versie gaat met een verlengde levensverwachting van 20 jaar.

Verder is (volgens de datasheet) de garantie 1 jaar op de elektronica, en 20 jaar op Rb lamp & cell.
De mijne is van 2005, dus dat geeft hoop voor de (nabije) toekomst. Theoretisch heb ik nog zo'n 6 jaar garantie op de Rubidium cel
Overigens lijkt die 1 jaar garantie op de elektronica ook goed gekozen, gezien mijn reparatie ervaring...

Gesterkt door bovenstaand heb ik rond die Temex module nu een stand-alone apparaat gebouwd:

De meeste Rb fabrikanten geven op in hun inbouwinstructies dat de Rb goed koel gehouden moet worden. En dat koelen de levensduur van de Rb meer dan verdubbelt.
Koelen lijkt tegenstrijdig: er zitten meerdere ovens in, en je moet de module juist afkoelen... Ter vergelijk, sommige OCXO’s leveren zelfs betere prestaties als je ze isoleert...

Wat hier meespeelt is dat de Rb lamp/cell flink heter gestookt wordt dan een OXCO oven (lamptemperatuur is 140°C!). De elektronica rondom zou dat niet lang overleven met die temperaturen... De elco’s in mijn Temex zijn het praktische bewijs

Testen en meten aan de losse Rb module leerde me dat passieve koeling betere resultaten opleverde (betere stabiliteit) dan koelen met een fan. Ook een flinke thermische massa bleek heilzaam.
Ook bleek de module enigszins gevoelig voor trillen. Ook wat dat betreft is meer massa dus heilzaam. Dat valt allemaal dus mooi samen.
Ik heb dus een behuizing gemaakt die de Rb goed koelt (alleen de koelplaat is 1°C/W), en een flinke thermische massa heeft.

De module zit op een 5mm dikke aluminiumplaat geschroefd, die vervolgens met thermische pasta aan kast en koelplaat geschroefd is.

Op de bodem ligt een 2mm dikke staalplaat. Voor wat magnetische afscherming, b.v. tegen straling van een trafo van een onderstaand apparaat. En wat extra massa is hier mooi

De benodigde rand elektronica is eigenlijk hetzelfde als bij de Masterclock: voeding, uitgangsbuffers en evt. wat signalering. Dus om het me makkelijk te maken heb ik gewoon een Masterclock print gebruikt. Alleen draait alles nu op 24V, omdat de Rb 24V nodig heeft.
De voeding moest wat verzwaard, omdat de startstroom van de Rubidium 1,1A is. Voor de LM317 dus nog geen enkel probleem. Voor de 10MHz buffers is die 24V alleen maar een zegen. Door de grotere headroom is hun vervorming flink gezakt.
Omdat ik maar 2 uitgangen nodig heb kon er een stukje van de print af. Mooi omdat de ruimte in de kast beperkt was.

Natuurlijk moest ik de print wat aanpassen voor z'n nieuwe toepassing.
Met name de gewijzigde comparator schakelingen, en de LED aansluitingen had ik er afgezaagd

Hier zie je ook de "Zobal" netwerkjes over de trafo uitgangen toegepast, die eerder in het 10MHz trafo topic voorbij kwamen.

De scherpe speurder ziet ook een 4k7 weerstandje over een LED aansluiting. De gebruikte rode LED's hebben zo'n hoog rendement dat de open collector uitgang van de LM393 onvoldoende kan sperren, de LED bleef zacht oplichten....

Het bleek lastig om een trafo in de buurt van de Rb te monteren. Ik heb een hele reeks metingen gedaan met verschillende trafo's. Dat waren trafo's die op zich al weinig straalden, ringkern of afgeschermd. Maar altijd zag ik hun aanwezigheid terug in het spectrum van de Rb...

Dus de keuze was òf een erg grote behuizing (kan de trafo verder weg) òf externe voeding. Ik heb voor die externe voeding gekozen.

Deze Rb is niet zoals de Masterclock bedoeld voor permanent gebruik als counter tijdbasis of lab clock, maar meer voor experimentele toepassingen (frequentie en stabiliteit metingen). Dan is voeden met een labvoeding geen enkel probleem. Bijkomend voordeel is dan dat de dubbel gestabiliseerde voeding extra schoon is

Ik heb de originele Masterclock voeding met brugcel etc. wel gewoon in tact gelaten. Dat houdt een breed scala aan voedingsopties open: Bij DC voeding geeft het een foolproof beveiliging tegen ompolen, en een ruime marge tegen overspanning.
Alternatief kun je alsnog AC voeden. Ik kan altijd nog een losse trafo in een kastje zetten voor stand-alone gebruik.

De toch al op de print aanwezige comparators heb ik nu gebruikt om te monitoren of er voldoende voedingsspanning aanwezig is. Zodat niet ongemerkt de performance kan verminderen door brown-out van de spanningsstabilisatie.

Voor de liefhebbers hier het schema.

De RS-232 interface is een verhaal apart.

De Rb module heeft een RS-232 interface op TTL niveau, en ik wilde graag echte RS-232 niveaus. Verder, als er al experimenterend wat mis gaat, is het beter een externe interface te slopen dan de Rb zelf

Technisch niet zo spannend, meer dan een MAX232, inverters en een 5V voedinkje daarvoor is het niet...
Maar op gaatjesprint kreeg ik dat (trough hole) niet onder 6x6cm. En dat werd lastig in m’n kastje... (Ik wilde ook ruimte rondom de Rb vrij houden i.v.m. de warmteontwikkeling)
Dus heb ik een versie in SMD op een dubbelzijdig printje ontworpen, en dat werd een stuk kleiner . Dat paste gewoon achter op de RS-232 connector.

Het printje heb ik laten maken in China bij JLC, en kostte me 2 Euro voor 10 stuks….. (plus 6 Euro verzendkosten).
Dat was de echte eye-opener voor mij. Dat gaan we dus vaker doen
Lichtbak en etsbak kunnen eigenlijk wel weg...

groet, Gertjan.

Gertjan, dat ziet er goed uit.

M.b.t. een losse trafo in een kastje en AC als voeding.
Beter is het om bij de trafo een brugcel en elco te zetten en met te DC voeden.

[Bericht gewijzigd door rbeckers op donderdag 28 maart 2019 11:31:00 (70%)

Ha rbeckers

Voorlopig is een labvoeding de makkelijkste optie.
Die externe trafo komt pas in beeld als de Rb toch intensiever gebruikt gaat worden.

In dat geval was het inderdaad ook mijn gedachte om bij die trafo en elk geval de gelijkrichting in te bouwen. Beter om die piekstromen extern te houden

groet! Gertjan.

Miedema,,Als je in je startpost al die details gegeven had, dan had je me heel wat typwerk bespard die ik hier verwijderd heb wegens niet meer ter zake.

[Bericht gewijzigd door Anoniem op donderdag 28 maart 2019 13:39:25 (88%)

Ha grotedikken,

Inderdaad kun je niet dieper meten dan je referentie. Uiteindelijk bepaald de zwakste schakel in de keten (referentie, meetopstelling, DUT) het meetresultaat.

Deze Rb is onderdeel van mijn pogingen om een zo goed mogelijke referentie te krijgen. Doel is Allan Deviation te kunnen meten tot 2x10^-12. Op korte termijn haal ik dat met een mooie OCXO, voor de langere termijn (>50..100sec) drift de OCXO teveel.

Daar komt de Rb in beeld, die kan met een PLL de OCXO onder controle houden.

Om een idee van de kwaliteit van m'n Rubidium te krijgen ik kan natuurlijk verschillende Rb's vergelijken. Dat is het volgende dat ik ga doen.

groet, Gertjan.

Miedema, ik heb mijn post verwijderd, want na je gedetailleerde uitleg is die niet meer van nut.
Maar het grote aandachtspunt blijft vooral de eventuele frequentiedelers die je achter een referentie hangt. Aan de module zelf kun je weinig veranderen. Die heeft de specs die hij heeft.
Doordat het exacte moment waarop een digitale poort schakelt kleine variaties vertoont krijg je jitter op de schakelflank. Het is zaak je schakeling en je componenten zo te ontwerpen dat die jitter zo klein mogelijk blijft.
Want deze heeft bij dergelijke nauwkeurige bronnen een desastreuze negatieve invloed op nauwkeurigheid. Bij een kristaloscillator zal je daar weinig van merken, maar hier is de stabiliteit toch een factor 100 groter.

Het moment van schakelen van digitale poorten zal in heel geringe mate ook afhangen van de voedingsspanning. Maar heeft op de frequentiestabiliteit een invloed.
Het zou verstandig zijn om een voeding te kiezen die zo vlak en zo stabiel mogelijk is, zonder veel rimpel of fluctuaties. Zowel voor de rubidiumreferentie zelf, als voor de eventuele bijgebouwde frequentiedelers.

In hoeverre is een Rb beter/stabieler dan een GPSDO ?

Ha fzwart,

Niet in de GPS satelliet is ook een Rb klok aanwezig maar het verschil is dat deze klok wordt bijgestuurd.
Dus is je GPSDO beter in de zin van lange termijn stabiliteit en als je een goede kristal oscillator gebruikt is de kortetermijn beter als een Rb.
De SSB ruis is significant hoger als van een goede GPSDO.
Dus net als bij de GPS zal je een kristal oscillator willen locken.

Groet,
Henk.

MAX233 bespaart nog wat ruimte. Geen externe componenten nodig. Alleen een paar verbindingen tussen pootjes.

Ha fzwart,

In aanvulling op electron920 (dat gebeurt niet zo vaak... ): Op lange termijn is GPS inderdaad nauwkeuriger. In de satellieten zitten ook Cesium en Rubidium klokken, en die worden door NIST bijgestuurd.
Maar.... die satelieten bewegen door de lucht, dus doppler effect, en verdwijnen opeens achter een gebouw of horizon.

In de praktijk zie ik hierdoor toch schommelingen in frequentie. Weliswaar veel minder dan een mHz (dus sub 0,1ppb). Maar toch...
Een locale Rb heeft die schommelingen natuurlijk niet. Maar moet je dus (met een zeer lange meettijd) wel weer kalibreren aan de GPS.
Het is dus maar net op welke termijn je kijkt. (op de hele korte termijn is een mooie OCXO weer stabieler, met veel minder faseruis)

@ grotendikken
Maak je geen zorgen, ik ben niet van plan m'n 10MHz te delen.
Verder klopt je zorg natuurlijk, het is makkelijk de kwaliteit van het signaal te degraderen, zowel faseruis als jitter. Dat is dus deel van de uitdaging .

@ buckfast_beekeeper
Handig ding die MAX233 . Die kende ik nog niet....
Maar ik had toch inverters nodig (de Rb was al geïnverteerd) en een 5V stabilisator + ontkoppeling. Dus veel maakt het dan niet meer uit in aantal onderdelen, en ik zie dat de MAX233 flink duurder is.... Maar ben toch blij met je tip .

groet, Gertjan.

Hoe snel warmt een Rubidium op?

De meeste Rubidiums geven 5...10 minuten na aanzetten een Lock signaal. Maar zijn ze dan ook echt al stabiel?

M'n eerste verkennende metingen gaven hierin meteen al verrassend inzicht....

Ik meette de Allan Deviation met de VNWA van mijn Temex LPFRS-1, en gebruikte een andere Rb, een TEI FE5680A als clock, (via een blokvormer).
Sfeerplaatje van de meetopstelling:

In het midden mijn Temex Rb, zijn signaal gaat via een verzwakker naar de ingang van de VNWA in de achtergrond.
Rechts de FE5680A (daarover later meer). Diens output gaat via een CMOS blokvormer (nog net te zien boven de W&G verzwakker) naar de clock ingang van de VNWA.

Met Rubidiums ben ik in de eerste plaats geïnteresseerd in de stabiliteit op de langere termijn, omdat daar een OCXO het laat afweten. Dat betekend wel dat elke meting 1:45 uur duurt.... (langer gaat niet met de VNWA...)

Dat leverde deze Allan Deviation plaatjes op:

^{klik op grafiek voor grotere versie}

Nog even wat over hoe dit plaatje te lezen: Allan Deviation is een statistische maat voor de stabiliteit van een signaal (oscillator)
Op de horizontale as links korte tijden, daar zie je invloed van zaken als fase ruis en jitter.
Naar rechts worden de tijden steeds langer, en zie je de invloed van steeds langzamere veranderingen. Denk aan drift, b.v. door opwarmen, temperatuur of verouderen.

Voor een gevoel van orde van grootte: een fatsoenlijke OCXO zit ergens rond 1x10^-10 tot 1x10^-11, zeg tussen 1 en 20 seconden. Onder 1 seconde verslechtering door faseruis, boven 20 seconden verslechtering door drift. Mijn mooiste Oscilloquartz OCXO's blijven onder een Allan Deviation van 2x10^-12 tussen 0,5 en 50 seconden.

Als ik dus met een Rb m'n OCXO op langere termijn wil verbeteren, dan moet die Rb dus op die langere termijn òòk minimaal onder die 2x10_-12 blijven! (Dat is mijn volgende doel, dus ik meet met dat in mijn achterhoofd)

Terug naar deze meting: de rode curve is van de eerste meting. De Rubidiums stonden toen 2 uur aan.
tot 50sec. loopt de ADev curve zoals verwacht. Maar daarna gaat hij weer omhoog! Op die langere termijn is er dus meer instabiliteit. Met andere woorden de Rb's zijn nog steeds aan het stabiliseren....

Dus na 4 uur uur nog een meting gedaan: de roze curve. Inderdaad is de stabiliteit verbeterd, maar nog niet goed, de lange termijn stabiliteit is nog altijd slechter.... (Idealiter zou die schuine lijn oneindig verder naar beneden moeten doorlopen)

Na 7 uur nog een keer gemeten: de bruine curve. Dat gaat er op lijken. De schuine lijn vlakt welliswaar af, maar het zou ook kunnen dat de grenzen van m'n meetsysteem mee beginnen te spelen.

De boel lekker laten pruttelen, en de volgende dag weer gemeten, na 24 uur, de paarse curve.
En we zien 2 opvallende dingen:
- De lange termijn stabiliteit is weer slechter geworden.....
- Het faseruis / jittergedrag is juist wat verbeterd (helemaal aan de linkerkant van de curve)

Nog maar een keer gemeten na 35 uur, de blauwe curve. Dat ziet er goed uit. De lagere faseruis / jitter is gebleven, en ook op langere termijn zijn de Rb's nu stabiel.

Op zich komt dit gedrag bij OCXO's me bekend voor . Ook daar kan het lang duren dat een oscillator ècht stabiel wordt. Dat lijkt dus voor Rb's ook te gelden. Verder, omdat je op langere termijnen kijkt kunnen er natuurlijk invloeden van temperatuur etc. zijn.
Ik durf niet meer in m'n werkamer te komen als er een meting loopt . Erg onhandig, vooral omdat de metingen lang duren. Daar moet ik dus nog wat op bedenken . (en oorzaken van die lange termijn stabiliteit proberen te achterhalen...)

Overigens, het is goed om te bedenken dat ik hier een keten meet: clock-meetopstelling-DUT Rb. Deze meetresultaten worden vooral bepaald door de zwakste schakel van de keten, en je kunt niet zien wat die zwakste schakel is....
Wat je wèl weet is dat als je een bepaalde stabiliteit (reproduceerbaar) kunt meten, dat alle schakels in de keten dat niveau halen .

Om meer inzicht te krijgen in het prestatie niveau van de individuele Rubidiums ga ik daarom 3 verschillende Rb's vergelijken. Door uitwisselen valt dan hopelijk beter het gedrag van de afzonderlijke Rb's te herleiden....

groet, Gertjan.

Edit: laat maar zitten! Ik snap het al, ik had het opeenstapelen van afwijkingen over het hoofd gezien.

@Gertjan: Het komt me vreemd voor dat de krommen in het log-log plaatje over grote trajecten vrijwel recht zijn met helling vrijwel -1/2. Ik zou -1 verwachten in het geval er over een lang traject geen nieuwe variatiebronnen bij komen. Het zou wel erg toevallig zijn als nieuwe bronnen de helling op -1/2 weten te houden.
Zou je hier iets van kunnen toelichten, of heb ik het helemaal mis? (Ik weet best e.e.a. van statistische tijdreeksanalyse maar in deze speciale toepassing heb ik me niet eerder verdiept.)

Albert

Ha aobp11,

Het is inderdaad goed om je te realiseren dat de x-as niet gewoon tijd is....

Allan Deviation is in essentie een voorspelling, gebaseerd op meerdere gemiddelde intervallen, hoe stabiel een clock over een bepaalde periode zal zijn.

Je moet dus minimaal 2x langer meten, wil er een ADev voor die (lange) interval te berekenen zijn. Mijn meting duurt 6500 seconden, de grafiek gaat tot 3200 seconden.

Gelukkig is er ook zonder statistische kennis veel van een ADev plaatje af te leiden: niet alleen stabiliteit, maar ook wààr de zwakke plekken zitten.

Dat zie ik nu weer mooi gedemonstreerd bij mijn vergelijking van 3 Rubidiums. Maar dat ligt even stil door het repareren van een scoopje tussendoor. En voor elke gerepareerde fout komt het ding met een nieuwe fout op de proppen

groet, Gertjan.

groet, Gertjan.

Gert-Jan,

Ik neem aan dat je deze discussie volgt:

https://www.eevblog.com/forum/metrology/hp-5065a-rubidium-standard-rep…

Boeiend materiaal en een leuk onderwerp.

Frans

Ha Lupus,

Inderdaad een interessant topic. Zo'n HP 5065A zou ik ook wel willen hebben. Maar de onderhavige is wel in verre staat van ontbinding...
Ik ben benieuwd of de restauratie succesvol wordt....

groet, Gertjan.

Ha heer miedema,

Mooie opzet compact gebouwd wat is de volgende stap?
In mijn rubidium klokjes zit standaard een Stress Compensated kristal oscillator naar mijn mening kan je eigenlijk niet zonder.
Ik heb een aantal klokjes.... die HP5065A heb ik ook gehad zag er iets beter uit maar is ook een ontwerp van 1968 ik kan zeggen de rubidium welke je gebruikt 10 X beter is.

Het verschil zit er in dat de standaard van HP een compleet instrument is in tegenstelling tot het gebruik van een kale rubidium lamp met synthesizer maar dat is wel te maken en dan heb je een bijzonder instrument in huis
Die klokjes die wij kopen komen bijna allemaal uit de telecom en daar is korte tijd stabiliteit belangrijk en ook hier wordt een kristal oscillator gestuurd.
Het kan zomaar voorkomen dat je bij de een de kristal oscillator koopt en bij de ander de rubidium en dat ze beide als een systeem gedraaid hebben

Ik had 1½ jaar geleden een rubidium lamp uit de behuizing met filter en de cel wat kan je doen om de eigenschappen te verbeteren is een optisch filter gebruiken een beetje optische versterking.
Het dipje wat je meet is niet zo sterk er zit dus best wel veel ruis op het signaal.
Verder was ik bezig een ruisarme voorversterker in de vorm van een lock-in versterker te gebruiken.

Kijk dat is wel een verschil ondanks dat zo'n HP5065B oud is het is een optimaal afgestemd systeem maar...... dan mag er ook niets tegen zitten dus alle kritische componenten moeten binnen specificatie zitten en dat wordt voor een apparaat van 35...40 jaar een opgave.
Dus zie ik meer in het zelf ontwerpen van een systeem je kunt een aantal zaken naar je hand zetten.

Voor mijn cesium klok geldt het zelfde ook hier is de zijband ruis relatief hoog en zal je een kristal oscillator willen gebruiken.
Je kunt in het algemeen wel stellen dat alle atoom standaarden een matige SSB ruis afleveren.
Wat ik zelf nog wil doen is met de laser een optische oscillator maken.
Maar ook het meten van tijd met een hoge nauwkeurigheid is heel interesant eigenlijk moet ik frequentie zeggen tijd is een nogal relatief begrip

Groet,
Henk.

Ha electron920,

Mijn uiteindelijke doel is Allan Deviation meten met een zo laag mogelijke meetvloer. Met m'n mooiste OCXO's zit ik nu onder 2x10^-12, zeg tussen 1 en 20...50sec. Maar bij langere tijden wordt de drift natuurlijk het probleem. Ik wil dus die OXCO via een PLL aan een Rb hangen, om het langere tijd gedrag te verbeteren.

Dan combineer ik dus de lage faseruis, en betere korte termijn stabiliteit van de OCXO met de betere lange termijngedrag van de Rb.

Maar de weg er naar toe, met diverse zij uitstapjes is natuurlijk minstens zo leuk & leerzaam

Ik lees juist dat die HP5065A een maat beter is dan de huidige telecom Rb's.... (zie o.a. hier)
Inderdaad is die HP5065A een oud beestje, wellicht is met maar net hoe goed je hem tweakt...

groet, Gertjan.

Ha heren miedema en electron920,

Het gaat mij niet zozeer om hoe goed of hoe slecht de 5065 is maar wat de ervaringen zijn met oude en meer recente rubidium oscillatoren. Ik denk veel van die discussies te leren over levensduur, kwetsbaarheid, nauwkeurigheid, drift, ruis en gebruik.

Faberieksmatige uitvoeringen geven in ieder gaval een aantal basis specs die weer gecontroleerd kunnen worden na hernieuwde ingebruikname, na reparatie/restauratie en na lange termijn gebruik.

Het verloop waar hr Miedema naar kijkt en de diepte die te halen is is daarbij vrij essentieel. Zeker wat betreft wat nu met redelijke middelen te behalen valt. Ik heb het dus duidelijk niet over "hydrogen masers".

De discussiies die ik volg op de diverse blogs zijn dus zeer leerzaam; In ieder geval voor mij:
Time-Nuts, EEVBlog o.a. metrology en zeker ook Circuitsonline.

Dit voor de ongetwijfeld-talrijke sceptici.

Met vriendelijke groeten,

Frans(W)

Ha heer miedema en Lupus,

Dat is wat ik bedoelde te zeggen de HP5065A/B is niet alleen een Rb oscillator maar hier zit ook de HP105A bij in en dat is de super stabiele kristal oscillator.
Het is dus een samengesteld systeem.
De versie van de HP5065 welke ik had was met de losse HP105A die laatste heb ik nog maar de Rb gaf te veel problemen zie EEV en dit is een model ik denk 25 jaar jonger
Als je de kale Rb vergelijkt zijn de nieuwe beter maar dan wel in vergelijk met de kale Rb van de HP5065.
Om het systeem te verbeteren dat is inderdaad heel leerzaam maar best complex.
Ook de meetmethode wordt steeds complexer maar ook daar geldt voor het is leerzaam.

@Lupus,

Had je zelf ook al een Rb klokje?

Groet,
Henk.

Ha heer electron920,

Nee, zo'n klokje heb ik nog niet. Ik word eigenlijk opgehouden door een tekort aan operationele kennis van die klokjes, zoals ouderdom & levensduur, de redelijk hoog oplopende aanschafkosten en de betrouwbaarheid van de verkoper informatie (zie de filmpjes van Sweeney).

Op dit moment is mijn basis: PM6643C (oven en bereik 3 en 5 GHz), de HP53132A (oven en 3GHz),
diverse OCXO's (8663 en 108663), diverse GPSDO's (OSA OEM Star 4+, een oude Furuno True Position -2008) en een meer recente True Position -2011), uit een LM300 -soort GPS volger, vol met 145MHz bandfilters en VCO's). Die zijn er inmiddels allemaal uit. Start overigens zeer snel op! Seconden werk.

Mijn transcievers beslaan zo'n beetje alle HF, VHF, UHF en SHF (t/m 23cm) amateur bereiken met o.a. magnetic loops.
Alles is zo'n beetje met direct sampling en real-time Fourier weergave, hoog en laag frequent.
Een klassieke SDR (RTL e.d.) heeft niet mijn voorkeur.

Met vriendelijke groet,
Frans

Niet iedereen zal hier in geinteresserd zijn.
Zie plaatje.
Dat komt uit:
https://www.researchgate.net/publication/269283532_NIST_Primary_Freque…

Het geeft aan waar we nu zijn en je zou dit kunnen extrapoleren (met de nodige onzekerheden).
Het geeft een beetje de relativiteit aan van de basis frequentie referentie. Of het nu Cesium, Rubidium of H-Maser is.

Zeker als je dit vergelijkt met de kortst denkbare tijdeenhied van 10^(-44) seconde.
Het op een rijtje zetten van wat je wel weet geeft een beetje aan wat je niet weet (of begrijpt).

Frans

Leuk artikel.

Ha rbeckers,

Goed om je hier te zien!
De Rubidium experimenten staan hier even op een laag pitje omdat ik bezig ben een Hamegje te repareren met diverse fouten

groet! Gertjan.

Hallo Gertjan, e.a.

graag sluit ik me in mijn reactie, aan bij mijn voorgangers in dit item. Mooi gebouwd, met name ook weer de afwerking, prachtige foto's en weer helder van info voorzien.
Aangezien jij nu druk bent met andere dingen, moeten we hier wel wat "leven in de b(r)ouwerij houden". Daartoe heb je ons ook uitgenodigd.
Mijn allereerste Rb Standaard, dankzij Robert, PA0RYL.

Gr. N.