voorversterker

Hallo iedereen

Ik ben een laatstejaarsstudent en ben als eindwerk een platenspeler aan het bouwen.
Ik kende hier totaal nog niks van en heb dit allemaal een beetje onderschat.

De cartridge bestaat uit een naald verbonden op een oortje en geeft een signaal van ongeveer 20mV.

Als voorversterker heb ik het circuit in bijlage nagebouwd. Dat heb ik dan verbonden met een versterker. Het geluid dat ik krijg is een beetje muziek, maar vooral heel veel ruis.

Zou iemand misschien mij kunnen helpen met mijn probleem?

vergeten

Golden Member

Welkom bij CO. :)

De beschreven versterker is ruisarm.
Heb je al eens de ingang kortgesloten dan moet vrijwel alle ruis weg zijn.

  • zo niet dan heb je mogelijk te maken met een slechte ruisende weerstand of condensator in de schakeling.
  • Is de ruis dan weg dan zit het voor de versteker, in je "cartridge".

Dit topic hoort in principe thuis in "schoolvragen" misschien wil een moderator hem naar de juiste rubriek verplaatsen.

Doorgaans ben ik duidelijk bij wat ik bedoel, toch wordt het wel anders begrepen.

Op vrijdag 17 mei 2024 10:50:28 schreef Sterre01:
Hallo iedereen

De cartridge bestaat uit een naald verbonden op een oortje en geeft een signaal van ongeveer 20mV.

Zou iemand misschien mij kunnen helpen met mijn probleem?

Wat voor cartridge? Mono, stereo? Hoe verbind je het element met de versterker? Wat doe je met de aard aansluiting.

Het verbinden van het element met de versterker was altijd tricky omdat het pickup signaal erg laag is. Een klein foutje en had meteen een dikke brom of een berg ruis uit je luidspreker. Helemaal met die oude buizenversterkers van vroeger waar de voedingstrafo's een mooi stevig veld verspreiden. Een veld dat lekker kan worden opgepikt door een aardlus.

Een beschrijving en foto van je systeem zou erg verhelderend kunnen werken. Als het goed is moet je dat al hebben voor je school verslag. Heb je het hele mechaniek ook zelf gebouwd?

[Bericht gewijzigd door Ex-fietser op vrijdag 17 mei 2024 11:04:38 (11%)

  • Treedt die ruis op in rust, of als er een draaiende plaat onder de naald ligt?
  • En wat voor een naald gebruik je? Toch geen borduurnaald hè?
Rommelige werkplek? In de natuur is wanorde de meest stabiele toestand; de entropie is dan maximaal. Het handhaven van "orde" kost daarom altijd energie.
revado

Honourable Member

En wat voor voeding voor de + en - 15 volt van de voorversterker?

Maak het uzelf gemakkelijk en voedt de voorversterker voor het moment met twee 9 V batterijen.
Afschermen is verstandig, maar voor het experiment even ergens heen gaan waar weinig interferentie werkt evengoed.

Bij gebruik van een oordopje als element zal dat net als bij gebruik als microfoon (in heel veel goedkope microfoons zit volgens mij een luidsprekertje als element) een step up transformator een goed idee zijn.
Wat voor trafo'tje is niet kritisch, maar "32 Ω" past wel erg slecht aan. Of probeer een MC (pre-) preamp, bijvoorbeeld op een oude versterker uit de Kringloop.

Henry S.

Moderator

Op vrijdag 17 mei 2024 11:00:59 schreef vergeten:
Dit topic hoort in principe thuis in "schoolvragen" misschien wil een moderator hem naar de juiste rubriek verplaatsen.

Aan de schoolvragen hangen wat voorwaarden: https://www.circuitsonline.net/forum/view/29138

Deze post is niet door ChatGPT gegenereerd. De 2019 CO labvoeding.
vergeten

Golden Member

Ik ben een laatstejaarsstudent en ben als eindwerk een platenspeler aan het bouwen.

Dit is blijkbaar onvoldoende voor het "schoolvragen" topic, toch wat vreemd.

Doorgaans ben ik duidelijk bij wat ik bedoel, toch wordt het wel anders begrepen.
Henry S.

Moderator

Op vrijdag 17 mei 2024 10:50:28 schreef Sterre01:
De cartridge bestaat uit een naald verbonden op een oortje en geeft een signaal van ongeveer 20mV.

Wat voor cartridge is dit?

Deze post is niet door ChatGPT gegenereerd. De 2019 CO labvoeding.
blackdog

Golden Member

Hi,

Een paar opmerkingen over het schema dat je laat zien.
Dit schema is niet compleet en er moet minstens één weerstand worden aangepast en dat is R1 van 1M2, hoe Jos aan deze waarde is gekomen is voor mij onbegrijpelijk.
Dit omdat de meeste schema’s die hij laat zien correct zijn.

Maar goed je mag R1 verlagen naar 47K of 56K, dit omdat deze waarde meestal door het MD element verwacht wordt.
C1 moet je door de lagere waarde van R1 ook wat groter worden genomen, C1 wordt dan 0,47uF

Er staan twee condensatoren niet in het schema en dat zijn de ontkoppel condensatoren van IC1 als je daar twee keer 10uF 25V of meer voor neemt, dan is het goed.
En dan nog een hele belangrijke toevoeging, dat is een extra weerstand direct aan de uitgang van de opamp neem hier 47 of 56 Ohm voor.

Deze extra weerstand zorgt er voor dat als je een kabeltje aansluit dat de opamp die capacitieve belasting goed aan kan.
Er kan nog een probleem zijn, in het schema's in de datasheet van de NE5534 staat een kleine condensator tussen 5 en pin 8, voor deze toepassing is 10 a 15pF voldoende.

Groet,
Bram

You have your way. I have my way. As for the right way, the correct way, and the only way, it does not exist.

Specifiek bij de 5532/34 is het zinvol een 100 nF ontkoppeling over de voeding, vlak op het IC te plaatsen in verband met vervorming. Maar dit zal het probleem hier niet zijn.
Extra compensatie van de 5534 is nodig als de gain <3 is, dat lijkt hier niet het geval.

Sine

Moderator

Op vrijdag 17 mei 2024 10:50:28 schreef Sterre01:
Het geluid dat ik krijg is een beetje muziek, maar vooral heel veel ruis.

Ruis? Wat versta je onder ruis?

Meestal is het namelijk geen ruis, ruis is een hiss of sissend geluid.
https://www.youtube.com/shorts/1jSHVIxiNo0

Jeever

Golden Member

Op vrijdag 17 mei 2024 19:45:40 schreef blackdog:
Dit schema is niet compleet en er moet minstens één weerstand worden aangepast en dat is R1 van 1M2, hoe Jos aan deze waarde is gekomen is voor mij onbegrijpelijk.

Waar ik dat schema vandaan heb gehaald toen ik in oktober 2018 dit artikel schreef weet ik mij uiteraard niet meer te herinneren. Maar... blackdog heeft gelijk! Ik heb de waarden van de RC-combinatie aan de ingang aangepast en de kleine serieweerstand in de uitgang toegevoegd.

Bezoek mijn elektronica-hobby blog https://verstraten-elektronica.blogspot.com/

Op vrijdag 17 mei 2024 10:50:28 schreef Sterre01:
Hallo iedereen

Ik ben een laatstejaarsstudent en ben als eindwerk een platenspeler aan het bouwen.

De cartridge bestaat uit een naald verbonden op een oortje en geeft een signaal van ongeveer 20mV.

Zou iemand misschien mij kunnen helpen met mijn probleem?

De grote vraag blijft echter wat de TS nu eigenlijk gemaakt heeft?

Heeft hij de hele pickup zelf gebouwd? Dus het hele drive werk enzo ook?

Die naald en dat oortje? Heeft hij een bestaand pickup element verbonden met een oortje en daarmee het element getest?

Of heeft hij van een oortje een pickup element gemaakt door aan het oortje een breinaald te lijmen ofzo?

En wat is een oortje? Is dat een modern draadloos gevalletje dat je in je oor stopt? Of een kristal oorteleffoontje of een ouderwets dynamisch oortelefoontje?

En wat voor plaat wordt er afgespeeld? Een ouderwetse 78 toerenplaat? Of een wat modernere vinyl plaat.

En hoe is e.e.a. aangesloten? Hoe heeft de TS de aardverbindingen gemaakt? Wat doet de TS met de vijf draden die uit een stereo element komen? Al er een stereo element gebruikt wordt?

Allemaal vragen die afhankelijk van het antwoord voor een andere soort en oorzaak van ruis kunnen zorgen.

Oude 78 toerenplaten gaven vaak heel veel ruis doordat ze vaak oud en erg vuil zijn. Oorspronkelijk in de oude tijd gaf zo'n oude plaat veel minder ruis omdat het materiaal waar plaat van gemaakt toen nog niet verouderd was en niet vuil. Maak je zo'n plaat nu zeer goed op de juiste manier schoon dan wordt het al aanmerkelijk beter.

Voor 78 toerenplaten heb je overigens een stalen naald nodig en een versterker zonder riaa correctie. Gebruik je wel riaa correctie dan hoor je veel hoge tonen en geen laag. En omdat er in de tijd van de 78 toeren platen nog erg weinig hoge tonen in de platen zat hoor je juist veel ruis door grof korreligheid van het materiaal van de plaat en uiteraard het vuil.

Met de komst van het vinyl werd dat een stuk beter als je juiste diamant naald gebruikt tenminste. En wat betreft de riaa correctie? Er zijn meerdere standaards geweest waarvan de RIAA standaard het uiteindelijk won. En ook niet alle platen en lp's waren uitgevoerd met een dergelijke correctie. Meestal stond het op de plaat met welke correctie de plaat was geperst.

Heel veel vragen waar de TS wel eens een antwoord op mag geven. Zonder dit krijgt de TS geen goed antwoord terug.

En dan nog iets: Tegenwoordig met de moderne digitale technologie is er in het geheel geen ruis meer. Een beetje tegen het onnatuurlijke aan eigenlijk. Met de oude analoge opname technieken was er altijd wel wat ruis en gerommel in het geluid. Oorzaken waren vaak mechanisch. Gerommel van de motoren en lagers, geluid van zwaar verkeer en andere omgevingesherrie tijdens de opname. In tubular Bells van Mike Oldfield is in morse code een radio uitzending te horen bijvoorbeeld. Per ongeluk opgenomen door radio instraling in de mixertafel van een naburige zender van de geheime dienst.

Nog een leuk filmpje over oude mechanische grammofoons en hoe goed die eigenlijk konden klinken.

Ook in de ouderwetse mechanische pickup elementen hebben een history van verbeteringen van enkele decaden gehad. De elementen uit 1930 waren aanmerkelijk beter dan die uit 1900.
Eigenlijk is het humor dat die oude pickups met alleen de energie uit een veer toch een hele woonkamer van goed hoorbare muziek kon voorzien.

KGE

Golden Member

Tsja, het verschil tussen ruis en brom...

Ruissssssssssssssssss

Brommmmmmmmmmmmmmmmmm

Makkelijk te onthouden..

Al heel erg bedankt voor alle hulp! Ik ga de aanpassingen die Blackdog voorstelde zeker doen, als ik de componenten heb.

Ondertussen nog wat meer info en foto's over mijn project:
De cartridge is een mono-cartridge en gemaakt uit een dynamisch oortje met spoel en magneet.
Ik heb een naald met een diamant-tip gekozen.
De twee uitgangen van dit oortje heb ik dan aangesloten op de riaa-voorversterker.
Ik heb een converter gebruikt om deze te voorzien van een symmetrische spanning.
De Gnd van mijn voorversterkingscircuit heb ik verbonden met de aardingspin op de gewone versterker.
De uitgang van mijn voorversterkingscircuit en de gnd heb ik dan verbonden met de versterker.
De bedoeling is om een 12 inch LP af te spelen met een snelheid van 33 1/3 rpm.

De ruis waar ik het over had, zal zoals jullie dachten inderdaad geen ruis zijn, maar brom. Deze brom is al aanwezig zonder dat de plaat draait en de motor in werking is.

Begin eens met de zaak compacter op te bouwen. Je gebruikt nu het hele breadboard, maar zet de componenten zo dicht mogelijk bij elkaar en gebruik zo kort mogelijke verbindingsdraden. Dat zal helpen om de brom in ieder geval te verminderen.

Een MD element specifiek voor een pick-up heeft bij mijn beste weten magnetische afscherming rond de spoelen. Tevens is de constructie en opstelling van de oppik spoelen geoptimaliseerd om zo min mogelijk magnetisme uit de omgeving op te vangen. Bij dat oortje is die constructie heel anders en is er veel minder rekening gehouden met de magnetische omgeving.

Het dunne draadbundeltje door de toonarm is getwist en getwist in paren. Ook met een reden.

Tevens zou ik met deze constructie van oppik element een verschilversterker overwegen ipv een asymmetrische.
https://media.s-bol.com/xoYZ9MMRGEDB/DRGEy1k/550x365.jpg

U gebruikt de phono input van de receiver.
Deze heeft al RIAA correctie, die met de beschreven voorversterker dus dubbelop gebeurd. Dat is niet gunstig wat betreft brom, en de gain wordt ERG groot.

Eigenlijk verbaasd het mij dat de phono input niet gevoelig genoeg is om direct iets hoorbaar te maken. En met de genoemde step-up trafo zou het imo heel aardig moeten gaan.
Is het "element" nog wel heel? Meet het nog enkele tientallen Ω?

Over de opbouw, ontkoppeling, voeding en troubleshooten van de voorversterker is vanalles te zeggen en gezegd, maar volgens mij is de hele niet werkende voor-voorversterker in het geheel eigenlijk niet relevant.

Mocht u deze schakeling werkend willen maken begin dan met voeding uit batterijen, wat elco's, een compacte opbouw en gebruik bij het testen eerst een normaal element en een normale ingang op de receiver. Anders zijn er te veel onbekenden.

Henry S.

Moderator

Op zaterdag 18 mei 2024 13:10:33 schreef Aart:
Eigenlijk verbaasd het mij dat de phono input niet gevoelig genoeg is om direct iets hoorbaar te maken. En met de genoemde step-up trafo zou het imo heel aardig moeten gaan.
Is het "element" nog wel heel? Meet het nog enkele tientallen Ω?

Kristalopnemers zijn hoogohmig.

De TS spreekt over 20mV, top-top of effektief een stuk hoger dan de output van een normale cartridge. Zelfs zonder de extra versterking verwachting ik een berg oversturing.

Deze post is niet door ChatGPT gegenereerd. De 2019 CO labvoeding.

Heel erg bedankt voor de hulp en de tips allemaal!