[NL] Vraag over Zekeringen in oude stoppenkast

Op maandag 2 december 2024 10:03:24 schreef fcapri:
[...]

probleem is ook dat de bekabeling in de muren ook zo oud is, en als je dan de zekeringkast vervangt, brokkelt alle isolatie van de kabels en dan heb je meer werk.

Aha, ik heb gevonden hoe te quoten.

Ik heb wel zitten denken om de stoppenkast te laten vervangen, maar ben ook bang dat dat een dure klus zou gaan worden. Ik denk dan steeds, dat is voor de volgende bewoner.

Op maandag 2 december 2024 09:53:44 schreef Sine:

En als de installatie werkelijk zo oud is dan zit er waarschijnlijk ook geen aardlekschakelaar in.

Misschien een vreemde vraag, maar waarvoor is een aardlekschakelaar nodig? En hoe werkt zo'n ding?

En waarom staat er [NL] voor de topic-titel?

Een aardlekschakelaar is voor de veiligheid. Die controleert dat de terugkomende stroom gelijk is aan de ingaande stroom. En schakelt direct uit als er meer dan 30mA langs een andere weg terugkomt. Dus vooral als er stroom weglekt via aarde bijv als er iemand contact maakt tegen een stroomvoerende draad.

En er staat NL in de titel omdat hier ook veel belgen langskomen en in Belgie gelden heel andere regels dan hier in NL.

mvdk

Golden Member

Aan Chorny: Welkom op het forum..

je zekeringen beschermen bij te hoog vermogen (jowu wattage)
een 10A zekering op 230V zal dus doorbranden als je meer dan 2300W verbruikt op die groep.

je raakt met je vingers een stopcontact aan, er loopt 500mA, jij sterft. de zekering vind het niet erg, er loopt geen 10 dus die grijpt niet in.

een differentieelschakelaar of verliesstroom schakelaar zou gezien hebben dat er 500mA wegvloeit in de kast, maar niet terugkomt door de andere draad. immers loopt die stroom door uw hand, uw lichaam, naar u voeten zo naar de aarde.
KLAK zegt de differentieel, spanning uit en jij overleeft het ;-)

daarom is het noodzakelijk dat er 300 en 30mA differentieelschakelaars aanwezig zijn, om de bewoners te beschermen bij een 'fout'. zolang jij geen spanningsdraden vastneemt, hoeft de diff niks te doen en denk je: alles werkt toch, waarom zou ik upgraden.

om een idee te geven (belgie prijzen), het vervangen van een zekeringkast zit tussen de 300€ (zelf doen)
een zekeringkast: 100€
2 differentieel schakelaars: 80-150€ (afhankelijk wel model),
3 groepen: 30€
en pak nog 30€ aan klein prul.

halve dag werk voor een kleine zelfstandige + verplaatsingskosten, dan ga je toch al vlot 1000€ betalen om te laten doen. als de kabels rot zijn en vervangen moeten worden, dan gaat het snel omhoog. muren breken, kabels vervangen....

[Bericht gewijzigd door fcapri op maandag 2 december 2024 11:19:32 (12%)

ik hou van werken ..., ik kan er uren naar kijken

Dit lijkt me een kast uit het 127-220 volt tijdperk, maar de bedrading is al wel eens vervangen door vd draad als dat door het hele huis is gebeurd moet je op verschillende plaatsen nazien. Oude kleuren vd draad is op zich niet gevaarlijk.

De spanning is te snijden, welke mes moet ik daarvoor gebruiken?
mvdk

Golden Member

Dit soort installaties zijn pas gevaarlijk als het een keertje echt vriest. Als er onvoldoende verwarmd word, op "koude" plaatsen ergens boven in het huis, loop je kans dat waterleidingen kapotvriezen. Als in de tussentijd geen tappunt op de "koude" plaats gebruikt word, merk je dat niet. Gaat de temperatuur omhoog, krijg je een waterval. Dat water loopt langs kalkmuren, neemt daar wat van mee, en word daardoor geleidend. Beneden is het een rotzooi, en staat alles onder spanning.
Dit is het scenario wat ik aan m'n familie heb verduidelijkt, in ons te koop staand ouderlijk huis is het precies zo. Geen aardlekschakelaars.

Gelukkig vriest het nog maar zelden.

revado

Honourable Member

Ik maak mij wat meer zorgen om de veiligheid als de "nul" zekering door gaat en de fase zekering niet, dan blijft er gewoon spanning op staan.
Zoals al aangegeven, bij sluiting zeker beide zekeringen door verse vervangen.
Dit lijkt mij, zoals omschreven, een 2x 127 volt groepenkast van (heel) lang geleden.
Ben ook benieuwd naar foto's.
In de regio Delft zit nog wel eens van dat spul, daar zijn ze vrij laat van de 127 volt af gegaan, daar weet @mvdk vast wel meer over te vertellen.

zo te horen idd een meterkastje uit de tijd dat je nog 220V tussen de fasen had in NL, vandaar de 2 zekeringen per groep. dat hoeft niet meer tegenwoordig. met maar 3 groepen ben je er al met een meterkastje met hoofdschakelaar en 3 alamatjes B16. er zijn amper simpelere kastjes te vinden.

waar rook was, werkt nu iets niet meer
mvdk

Golden Member

Het is jammer dat Chorny, ts, niet aangeeft waar ie zo ongeveer woont.
Rotterdams gebied misschien? En dat is nogal groot. Barendrecht, Hellevoet, maar ook Bleiswijk en Bergschenhoek. Dat is allemaal nooit 220 gebied geweest. Maar toch de verplichting van twee smeltpatronen per groep. Ik heb daar al meerdere keren iets over geschreven, een GEB R'dam installatie inspecteur heeft het me ooit verduidelijkt. Als de nul niet ten naaste bij aardpotentiaal heeft. Dat kan komen omdat/doordat het distributienet daar niet aan kan voldoen. Vind het zelf ook maar een rare regel, er zit immers, als het goed is een groepsschakelaar bij.
Ben eigenlijk ook wel nieuwsgierig naar een foto.

Hier een museumstuk:

Beetje opgepoetst. De glaasjes zijn weg, daardoor de schroefkoppen niet goed schoon te krijgen.

Op maandag 2 december 2024 10:26:08 schreef Chorny:
Misschien een vreemde vraag, maar waarvoor is een aardlekschakelaar nodig? En hoe werkt zo'n ding?

Mijn grootouders (rond 1910 geboren) waren altijd "bang" voor elektriciteit. Ik niet. Waar maak je je druk over? Maar dat komt omdat in de begintijd de kranten vol stonden met "elektrocutie" verhalen.

In het begin ging men er van uit dat alles zou werken zoals bedoeld. Dat gebeurt nooit, dus toen kwamen zekeringen en andere beveiligingen.

Uiteindelijk, na ongeveer een eeuw zijn de "regels" uitgekristalliseerd en waar het op neerkomt is dat 1 beveiliging niet genoeg is. Ook de beveiliging faalt wel eens. Er moeten twee dingen mis gaan voordat het gevaarlijk wordt en liefst moet je nadat er 1 ding mis "gefaald" heeft een "waarschuwing" krijgen, zodat de fout opgelost wordt voordat die tweede fout optreed en het gevaarlijk wordt.

Ongeveer een eeuw geleden ging men er nog vanuit dat als er kortsluiting zou zijn tussen zeg je wasmachine-stroomvoerende draad en de aarde, dat de zekering wel zou springen.

Als de "aarde" dan gewoon echt in de grond zit en het een beetje droog is, dan kan het zomaar zijn dat dit niet gebeurt en je een schok krijgt van de wasmachine.

Dus tegenwoordig wordt sterk aangeraden om een aardlek te hebben.

In theorie gaat alle stroom die door de ene draad een apparaat ingaat weer door de andere terug. Als daar een verschil in zit dan is het foute boel. De aardlek schakelaar zal daarop afslaan.

In Nederland gebruiken we 30mA aardlek schakelaars. Dat is net boven de 20mA kan dodelijk zijn, maar dichtgenoeg er bij dat de kans dat je aan een "incident" dood gaat erg klein wordt. Ofwel de stroom is groter dan 30mA en het ding slaat snel af, ofwel de stroom is minder dan 20mA en je zegt: "Auw!" en laat de installatie onderzoeken.

four NANDS do make a NOR . Kijk ook eens in onze shop: http://www.bitwizard.nl/shop/

Misschien een beetje off topic. Hoewel, het gaat over veiligheid in de beginjaren van elektriciteit.

Mijn moeder vertelde ooit dat je in haar kinderjaren een wasmachine kon huren. Zaterdags werden die in de stad bezorgd en aan het eind van de dag weer opgehaald. Ik weet niet of het in de jaren '20 of 30 was.

Je moest er zelf heet water en zeep in doen.
Het apparaat had een bewegende kam onder in.
Omdat het een sopbende geeft, gebruikten de mensen die buiten, net bij de voor- of achterdeur. Dan moest je wel een verlengsnoer hebben.

Later heeft de stad de wasmachines verboden omdat er te veel fatale ongevallen plaatsvonden.

Toeternietoe

Dubbelgeïsoleerd

Je zit nu in een situatie dat je eigenlijk de gehele elektra installatie moet gaan vervangen.
Nieuwe “stoppenkast” oftewel verdeelinrichting.
Met aardlekschakelaars (of aardlekautomaten, iets duurder maar wel beter)
Alle bedrading vervangen
Alle stopkontakten vervangen door geaarde stopkontakten
Controleren (meten) van je aarding, misschien ook vernieuwen, dit incl aardpin, aarding waterleiding! Gasleiding etc.
Misschien ook je schakelaars vervangen..
Aanvullende Potentiaal Vereffening ( soort van aarding) in de badruimte.

Daar waar een schakeling rookt, vloeit de meeste stroom (1e hoofdwet van Toeternietoe)

Later heeft de stad de wasmachines verboden omdat er te veel fatale ongevallen plaatsvonden.

Dat verbaast me niets gezien de constructie van de apparaten in die tijd.... Een lekkende houten kuip met water, open motor eronder, geen aardlekschakelaar, en mensen die nog onbekend waren met de gevaren van electriciteit, laat staan de gevaren van water MET electriciteit.

Ook de presentator in dat filmpje kreeg tijdens het maken ervan een schok:

https://www.youtube.com/watch?v=SgWh-5DsiQM&t=226

Vroeger waren alle apparaten ook veel minder beveiligd en werd enig 'gezond verstand' aanwezig geacht. Nu mag ik eerst 13 pagina's met waarschuwingen doorlezen in de handleiding van m'n nieuwe magnetron, met waarschuwingen om geen huisdieren erin te drogen en vooral op te passen met de plastic verpakking want die is gevaarlijk. (plots springen beelden uit 'Idiocracy' me weer voor ogen).

set SCE to AUX.
Sine

Moderator

Op maandag 2 december 2024 19:45:40 schreef Toeternietoe:

Alle bedrading vervangen
Alle stopkontakten vervangen door geaarde stopkontakten

Jaha, en wie gaat dat in de praktijk doen?

Precies, als het om de een of andere reden niet heel erg noodzakelijk is: niemand. Bij een normaaldozensysteem ben je dan (letterlijk) het halve huis aan het verbouwen.

tja, ga je alles volgens huidige nen1010 maken, dan kun je beter verhuizen. stalen buizen mogen ook niet meer, tenzij er xmvk ingetrokken word en dat is niet bepaald haalbaar vaak. een aarde bijtrekken mag niet eens, zitten er nog de oude kleuren dan dient alle draad volgens huidige norm vervangen te worden. geen oude en nieuwe kleuren door elkaar heen gebruiken. alles nieuw trekt ook een stuk makkelijker de draad erin. de buizen niet meer mogen gebruiken is de grootste ellende kwa verbouwing. dat doet niemand dus. heb nog een aantal huizen in t onderhoud waar zelfs nog stoffen draad zit op bepaalde groepen. bestaande situatie bij aankoop en ik heb gezegd dat het beter vervangen word, zijn maar enkele groepen. in 1 geval was de vorige eigenaar nogal een klusser van niks, en dat bevalt me niet bepaald. stel dat de badkamer of dergelijke van zo'n gare groep is afgetakt?

waar rook was, werkt nu iets niet meer
revado

Honourable Member

Zo hadden wij hier in de wijk in de woningbouw woningen een lavet zitten.
Dat is een stenen ( ocriet) kuip die vast in een soort aanrecht is gemaakt.
Een douche was er toen nog niet in die huizen.
De ouders en de kinderen klommen in dat ding om zich te wassen.
Maar er was ook een optie om het als wasmachine te gebruiken.
Dan moet er in de afvoer van het lavet een 3 vleugel geval gestoken worden.
Onder de afvoer zat een motor gemonteerd.
Op het gasstel water koken en dat in het lavet met zeep en de was er in.
Dan die motor aan... en de langzaamwasser klutste heen en weer, ik heb het als klein ventje wel eens gezien bij een schoolvriendje thuis.
En omdat die motor in een bak aan de afvoer zat lekte dat nog wel eens.
Toen hadden er aardleks moeten zijn ;(

Hier heb ik de nodige foto's met een mooi verhaal gevonden, ook van die motor...
http://www.mario-bosch.nl/pendrecht-lavet.htm

Als het huis van TS zo oud is zit er misschien nog wel een lavet in :)

Op maandag 2 december 2024 21:46:05 schreef revado:
Zo hadden wij hier in de wijk in de woningbouw woningen een lavet zitten.
Dat is een stenen ( ocriet) kuip die vast in een soort aanrecht is gemaakt.
Een douche was er toen nog niet in die huizen.

die verhalen ken ik ook nog wel van toen mn ouders nog jong waren. een grote zinken kuip wat het bad toen was, hele kroost ging in hetzelfde water. dat opwarmen van koud water ging veel te traag, dus mn opa maakte zelf een ring van gasbuis en boorde er gaten in om een grotere brander te maken op die manier. iets wat je tegenwoordig niet bepaald meer doet zo :) indertijd was het gronings gas er nog niet eens.

waar rook was, werkt nu iets niet meer
mvdk

Golden Member

Werkt deze link bij andere forumbezoekers:
http://www.mario-bosch.nl/pendrecht-lavet.htm
Doet niks bij mij. Alleen maar 404 Not Found

Had eerder iets geschreven met deze vraag, maar die post is in de eeuwigheid verdwenen..

[Bericht gewijzigd door mvdk op maandag 2 december 2024 23:53:35 (25%)

Werkte eerder vanavond (en zojuist opnieuw geprobeerd) prima bij mij, heb het verhaal met genoegen gelezen. Feest der herkenbaarheid.

set SCE to AUX.
mvdk

Golden Member

Nou... Als ik pendrecht-lavet google, staat mario bovenaan, maar ik denk dat dat servertje vanavond z'n maximale aantal bezoekers van CO heeft gehad

het lavet en de Ocrietfabriek

mario-bosch.nl
http://www.mario-bosch.nl › pendrecht-lavet
pendrecht-lavet van www.mario-bosch.nl
Het zat in bijna elk huis in Pendrecht: het lavet. Heel veel Pendrechtenaren hebben er herinneringen aan: ze zaten er als kind in en hebben ongetwijfeld ...

Ook in tuinenhoven in Rotterdam-IJsselmonde zaten de lavetten er nog in. Ik heb er zelf als kind nog ingezeten bij mijn oma in de jaren '80.

revado

Honourable Member

Op maandag 2 december 2024 18:05:42 schreef mvdk:

Hier een museumstuk:
[bijlage]
Beetje opgepoetst. De glaasjes zijn weg, daardoor de schroefkoppen niet goed schoon te krijgen.

Mooi stukje antiek Mvdk.
Leuk om te zien!

ik ken die lavet. van zien, echter wist niet dat het dat was origineel. een kennis heeft er een vijver van gemaakt.

waar rook was, werkt nu iets niet meer
Turbokeu

Golden Member

Op maandag 2 december 2024 21:55:24 schreef testman:
[...]
die verhalen ken ik ook nog wel van toen mn ouders nog jong waren. een grote zinken kuip wat het bad toen was, hele kroost ging in hetzelfde water.

Niet alleen mijn ouders maar ikzelf tot mijn 13-14 jaar ook.
Het warm water kwam van een zinken emmer op de steenkoolkachel.
Eerst mijn zusjes van klein naar groot (5 stuks), dan ik, dan mijn moeder en tenslotte mijn vader.
Nadien heeft mijn vader een (gedrocht van een) standalone douche gekocht:
Dat was een ijzeren douchebak met plastieken wanden, aan de achterzijde een elektrisch boilertje van ca. 10 liter (manueel) gevuld via een slang aan het wasmachinekraantje.
Ding moest een serieuze tijd op vòòr het douchen ingeschakeld worden om van warm water te kunnen genieten.
Eénmaal het water warm moest je eerst het warme water in de douchebak laten lopen (al dan niet vermengd met koud water uit een emmer) en vervolgens een pomp inschakelen om te douchen (gesloten circuit met het water in de douchbak).
Na het douchen kon je het water via een slang in een afvoerputje lozen.

Onnodig te vertellen dat het water maar één keer ververst werdt (voor mijn ouders)...

I love watching conspiracy theorists use the airtight logic of the argument from incredulity: "Well I don't understand how it works so it can't be real!!!"