Spy Bug

Op maandag 25 maart 2024 09:32:02 schreef Bart86:

Is er wellicht een afstelling die cruciaal is voor de ontvangst? Want zouden er bijv een min of max aantal wikkelingen voor de spoel moeten zijn?

mvg Bart

De Spoel moet het juiste aantal wikkelingen hebben, niet meer , noch minder .

componentenopstelling is ook vrij kritisch. Houd het geheel vooral klein.

Afhankelijk van de opstelling kan de frequentie buiten de FM band vallen, en dan moet je de spoel een beetje aanpassen door te rekken of in te drukken, tot het binnen de band valt.

Dat is veel te moeilijk voor leerlingen om zomaar na te maken, je geraakt er zelf al niet uit, dat project is veel te delicaat wat betreft zelfinductie( spoel) en capaciteit en draadlengte van de onderdelen en zeker niet op een breadboard, dat moet op een printje gesoldeerd worden.

VHF schakelingen vereisen zeer veel 'fingerspitzengefühl' om werkend te krijgen. Het is helaas een slecht idee om dat als introductie in de elektronica te gebruiken. Ik heb zelf geprobeerd om een superreg-ontvanger te ontwerpen voor de FM band als leerlingenproject, maar dat heb ik laten vallen. Té gevoelig voor allerlei variabelen. Ik kon er zelf de vliegtuigen mee horen, maar alleen met een antenne van lengte zus, en als ik mijn hand op 104,5mm afstand van de spoel hield etc etc.

Je zegt 'gebruiken wij de juiste onderdelen' - dat weten wij niet, je hebt het schema niet gepost.

Maar in ieder geval:
- VHF schakelingen kun je niet op breadboard opbouwen. Teveel spurieuze capaciteiten.
- De pootjes van de onderdelen moeten afgeknipt worden, de draadlengte mag maar millimeters bedragen.
- Ik zie geen trimcondensator voor het afstemmen.
- Ik zie een spoel die op onderbuikgevoel meer past bij een zendfrequentie van 70MHz.
- Ik zie geen metalen kastje waar het geheel is ingebouwd om de invloed van handcapaciteiten te voorkomen.

Mijn advies: vergeet het. Dat baseer ik op het feit dat vrij veel leerlingen in het voortgezet in het geheel geen FM ontvanger bezitten (een zendertje daarvoor heeft dus geen zin), dat eventuele storingen in de banden belanden waar commerciële- en veiligheidsbelangen zijn en het AT dus meer oplet, en dat het werkend krijgen van dit soort "simpele" VHF schakelingen niet te doen is voor de onervaren bouwer.

Wat is het alternatief?
Bijvoorbeeld een zendertje en ontvangertje met een stevige infraroodled. Daar ben ik momenteel wat mee aan het testen.
Als in jouw regio wat lokale nieuwe middengolfzenders zitten, dan is een ontvangertje met TA7642 (MK484) ook een goed plan, die zijn erg makkelijk werkend te krijgen.
Dat kan je eventueel combineren met een klein middengolfzendertje met ferrietantenne. Bereik blijft dan beperkt, er is geen commercieel of veiligheidstechnisch belang meer dus de kans op problemen is gering.
Leerlingen luisteren tóch al weinig radio, dus of het nu AM of FM is maakt niet uit, zolang je maar wat kan horen.

Wil je helemaal leuk uitpakken, dan bouw je een goede, zuivere 1w middengolfzender en vraag je voor ca. 350 euro per jaar een frequentie aan bij het AT. Kwartgolf langdraad op het schooldak (niet ideaal maar ideale antennes voor de middengolf zijn gewoon lastig), en je hebt een 'echte' schoolradiozender die in een straal van een paar kilometer geheel legaal te ontvangen is.
Tot op zekere hoogte (het regelen van de vergunning, het arrangeren van de programma's, afdragen van de buma/stemra kosten, het contacteren van een bouwer van een zender (er zijn genoeg mensen die dat kunnen en willen, als het voor een non-profit legaal doel is) en het verifiëren van de spectrale zuiverheid van de aangekochte zender) is dat zelfs nog te doen als eindexamenproject. Struikelblok is daar dat je een commissie van leerlingen moet hebben, die de programmering ook daadwerkelijk draaiende houden. Voorgeprogrammeerd is prima maar het kost wel inzet.

Je kunt een bug niet op een breadboard bouwen. De parasitaire zelfinductie en capaciteit is veel te groot. Daarnaast is het illegaal om ze te gebruiken. Het is een beetje net zoiets als leerlingen van een werktuigbouw opleiding een pistool te laten bouwen.

Op maandag 25 maart 2024 09:32:02 schreef Bart86:

Maar de lln ervaren er veel moeite mee.

Wat zijn lln?

leerlingen ?

Op maandag 25 maart 2024 10:33:42 schreef hobby luke:
[...]

Wat zijn lln?

Dat vraag ik mij ook al af.

@ledlover, bijna elke smartphone heeft ook een FM ontvanger.

Er zit een microfoon aan, een spy bug is een illegale zender. En je hebt geluk, illegale zenders zijn de enige illegale dingen die op CO wel mogen

Bij de artikelen staat een bug die door zweetvoetje is ontworpen. Dan heb je een zeker werkend goed schema met uitgebreide bouwbeschrijving. De meeste bugs werken "per ongeluk" die van zweetvoetje werkt bij ontwerp en niet dankzij allerlei parasitaire zaken waar de ontwerper geen weet van had.
https://www.circuitsonline.net/artikelen/view/38

@Hubie: Volgens mij is dat minder en minder aan het worden, aangezien de hoofdtelefoonaansluiting in rap tempo verdwijnt en er dus geen FM antenne meer beschikbaar is op een moderne (!) smartphone.
Als het er al op zit, dan moet een leerling al gaan zoeken naar een bedrade hoofdtelefoon. In ear of over ear - ik zie nooit meer hoofdtelefoons met kabeltjes behalve op mijn eigen werkplek

Fruitige telefoontjes hebben sowieso geen FM radio.

Mijn telefoon heeft nog wel FM radio, maar dat is dan ook een budgetmodelletje met de interne hardware van een aantal jaar geleden.

Aaah,op die fiets..ik loop alweer een paar jaar achter merk ik nu.
Een bugje maken met een groep leerlingen gaat alleen werken met een kitje + printje en dan nog zal de helft niet werken voorspel ik.

Hieronder\Heb net een nieuwe Samsung A14,het was even zoeken maar daar zit nog een radio ingebakken.

Op maandag 25 maart 2024 12:03:18 schreef Hubie:
Aaah,op die fiets..ik loop alweer een paar jaar achter merk ik nu.
Een bugje maken met een groep leerlingen gaat alleen werken met een kitje + printje en dan nog zal de helft niet werken voorspel ik.

FM op telefoons is ook wat wisselend. Ik had jaren geleden een Galaxy S7 (top-range van Samsung) en die had het itt de S4 niet meer. Nu een A71 (mid-range) weer wel. Vorig jaar een Oppo gekocht voor iemand die had het weer niet. Terwijl al deze telefoons 3,5mm aansluiting hebben.

@Bart86 ik vind het project ook te lastig en op een breadboard is bijna niet te doen. Misschien kan je de printjes zwevend in een blikje solderen zodat de leerlingen nog wat kunnen rommelen met de antenne en microfoon.

Eyy mensen,

Mooi dat er wordt meegedacht en onderling wordt gediscussieerd.

We kunnen indd stellen dat het bouwen van een bug, illegaal is, maar zolang deze niet werken, vind ik het al mooi dat dit tot de verbeelding van de lln (= leerling, is geen afkorting van een component ) spreekt. En voor de beeldvorming. Lln krijgt deze bug niet mee naar huis. Werken in de les. Eind van de les inleveren, eind van het project uit elkaar halen.

@ledlover, in de afbeelding staat wel het materialenlijstje. Maar hierbij ook het schema.

Solderen is helaas geen optie, daarin voldoet ons lokaal niet en daarin ontbreekt het aan ervaring bij de lln.

Maar wat ik lees:
De pootjes van de componenten zijn cruciaal.
De wikkelingen van de spoel en de gerektheid van de spoel, zijn cruciaal.
Evt een kastje/ boks die andere signalen tegenhoudt.

Ik vind namelijk ook dat leerlingen wel een klein beetje mogen doorzetten en dat het niet 123 hoeft te werken. Ik wil ze wel kunnen uitdagen en de juiste tips kunnen geven.

Dankje Fred01, ik ga het zweetvoetje zeker bestuderen. Maar kun je ook een aantal parasitaire zaken duiden? Wat zijn de valkuilen?
Daarmee zou ik wat willen experimenteren en kijken of het wel enigszins lukt.
Ik begrijp dat het moeilijk is, maar als er van de 15 er 8 kunnen werken en de andere 7 kunnen aangeven waar het aan ligt, vind ik dat al een grote stap vooruit.

Ik heb het zweetvoetje even bekeken.
Maar ik ben bang dat deze wel echt onhaalbaar wordt.

Zou deze vorm van antenne wél beter werken tov een rechte?

Op maandag 25 maart 2024 18:34:20 schreef Bart86:
Eyy mensen,

Ik vind namelijk ook dat leerlingen wel een klein beetje mogen doorzetten en dat het niet 123 hoeft te werken. Ik wil ze wel kunnen uitdagen en de juiste tips kunnen geven.

.

dat dacht ik er ook over . Zo een bugje moet je exact nabouwen, dus dat brengt tevens wat discipline mee bovenop vaardigheid.

Overigens, voor de leerling die het schema kan lezen, er staat één foutje in (dat denk ik toch), er ontbreekt tekentechnisch een verbinding. heb ze even in het rood aangebracht. Bij leerlingen met de juiste discipline ging het dus niet werken, tot nu toe..

Of een zeker werkende bug nabouwen...

Op maandag 25 maart 2024 20:07:01 schreef kris van damme:
[...]

dat dacht ik er ook over . Zo een bugje moet je exact nabouwen, dus dat brengt tevens wat discipline mee bovenop vaardigheid.

Overigens, voor de leerling die het schema kan lezen, er staat één foutje in (dat denk ik toch), er ontbreekt tekentechnisch een verbinding. heb ze even in het rood aangebracht. Bij leerlingen met de juiste discipline ging het dus niet werken, tot nu toe..

[bijlage]

Ik zou liever het woord doorzettingsvermogen gebruiken. Discipline vind ik zo'n woord voor in het leger of kostschool. Tot op de centimeter je bed goed opmaken en elke dag je tanden poetsen.

De rommelkonten daarentegen:

(Steve Wozniak, bouwt eerste Apple)
https://www.inc.com/geoffrey-james/a-messy-desk-is-a-sign-of-genius-ac…

Op maandag 25 maart 2024 20:13:06 schreef Arco:
Of een zeker werkende bug nabouwen...

[bijlage]

Mwa,die werkt alleen in de Jostiband....

Op maandag 25 maart 2024 20:24:53 schreef K7Jz:
[...]

Ik zou liever het woord doorzettingsvermogen gebruiken. Discipline vind ik zo'n woord voor in het leger of kostschool.

Ben ik 100% met je eens, laat het ons bij het bijbrengen van "volharding " houden, en daar kan een FM bug zeker toe bijdragen, net zoals een supperreg.

Op maandag 25 maart 2024 09:56:04 schreef MGP:
Dat is veel te moeilijk voor leerlingen om zomaar na te maken, je geraakt er zelf al niet uit, dat project is veel te delicaat wat betreft zelfinductie( spoel) en capaciteit en draadlengte van de onderdelen en zeker niet op een breadboard, dat moet op een printje gesoldeerd worden.

Toch moet je de leerlingen ook niet helemaal onderschatten hoor. Ik heb geen idee hoe oud deze leerlingen eigenlijk zijn. Ook dat is best belangrijk. Maar als het ze ook daadwerkelijk interesseert kan je wel iets voor elkaar krijgen.

Ik was 13 of veertien toen ik dit bouwde:

Ik had dit dus helemaal nagemaakt. De print nagetekend met een stift op bloot koper en zelf geëtst. De hele handel in het kastje gebouwd. Het huisjes voor het (electret) microfoontje bedacht. En het werkte (een beetje) ook nog. Ik kon met een buurtvriendje via de radio praten. Ik was natuurlijk als de dood voor de RCD. Maar achteraf werkte dat dingetje waarschijnlijk zo ontzettend slecht dat de RCD me nooit hadden kunnen horen. Dat vriendje had de heuse jostikit van zijn pa gekregen. En daar had ik het weer van gekopieerd. Ik zat niet op een technische school maar op een mavo en had alle kennis gewoon uit (bibliotheek) boeken gehaald. Het is wel geinig want dit zendertje blijkt gewoon nu nog te oscilleren. Verder is het natuurlijk wel even beroerd als het zendertje toen was.

Ik denk dat je als leraar best wel wat leuks voor elkaar kunt krijgen. Maar je moet wel met een goed bouwpakket komen. Een bug op een breadboard gaat het vrees ik niet worden. dat veel te onstabiel.

Op maandag 25 maart 2024 18:49:12 schreef Bart86:
Ik heb het zweetvoetje even bekeken.
Maar ik ben bang dat deze wel echt onhaalbaar wordt.

Dat is een bug opbouwen op een breadboard ook, zo goed als. Een soldeerkitje zou nog kunnen. De leerlingen die ik heb gehad (3e en 4e klas), leerden het solderen vrij gemakkelijk in een half uurtje. Dit doen/deden we met kerst ook met Velleman knipperkerstboompjes.

Printjes kosten als je in china besteld als groot paneel zeer weinig. Spoeltje kan je op de print zelf etsen. Trimmer moet je wel voor een euro kunnen vinden. De rest kost "niets".

Als je op breadboard op wil bouwen, of met klemveertjes zoals in de elektronica 100 in 1 bouwdozen, en toch de onderdelen opnieuw gebruikt, dan kan je beter deze bouwen: https://pe2bz.philpem.me.uk/Comm/-%20Transmitters/-%20AMx/AMx-104-1tra…

Deze schakeling kan je óók nog opbouwen met in een plankje geslagen messing punaises of messing spijkertjes, daar is ie "ongevoelig" genoeg voor.

De onderdelen zijn duurder (varco en ferrietspoel) maar dat is dus geen issue als je ze iedere les opnieuw gebruikt.

Dit is een AM zendertje op een lagere frequentie, en op die frequenties zijn te lange draden en een 'vreemde' opbouw van veel minder belang. Ik heb deze schakeling opgebouwd ooit, met bc547 en met bd137 of 139 ofzo, met de BD werkte ie beter. Bereik tot 30m ofzo, met een stuk draad er aan als zeer imperfecte antenne.
De modulatie is met BC heel slecht, een mengsel van AM en FM, maar met die BD had ik daar somehow veel minder last van en was het een redelijke AM.
In plaats van de koolmicrofoon sloot ik via een elcootje een MP3 speler aan.

Op dinsdag 26 maart 2024 00:37:08 schreef Ex-fietser:
[...]

Toch moet je de leerlingen ook niet helemaal onderschatten hoor. Ik heb geen idee hoe oud deze leerlingen eigenlijk zijn. Ook dat is best belangrijk. Maar als het ze ook daadwerkelijk interesseert kan je wel iets voor elkaar krijgen.

Ik was 13 of veertien toen ik dit bouwde:

Ik had dit dus helemaal nagemaakt. De print...

Op printplaat wordt alles 10x makkelijker. Maar de TS wil dus eigenlijk op breadboard werken en dat maakt een bug maken gewoon heel erg lastig.

Je zou ook kunnen overwegen om op de AM radio te zenden, misschien wat ouderwets maar rond de 1MHz moet wel te doen zijn op een breadboard. Alles is daarmee in ieder geval een stuk minder kritisch.

De hedendaafse FM ontvangers hebben digitale afstemming en in NL zitten de zenders op een raster van 9kHz bij MG en 300kHz bij FM. De bug zal dus ook precies op een dergelijk kanaal moeten zitten.
Zie ook https://www.radiopedia.nl/wiki/FM-omroepband#Kanaalindeling

[Bericht gewijzigd door buzzy op woensdag 27 maart 2024 14:00:10 (17%)

FM-omroepzenders zitten in een raster van 100 kHz (zie bijv. de frequenties in je link).

Een ouderwetse analoge radio (een paar euro in de kringloopwinkel) werkt beter in dit geval, omdat die door zijn AFC (automatic frequency correction) de voorbij driftende bug nog wel een tijdje kan volgen in frequentie.
De moderne radio zou hem steeds na een paar seconden kwijt zijn.